Miladi
takvime göre bir yıl daha bitti. 2014 acısıyla, tatlısıyla, derdiyle sevinciyle
yerini 2015 yılına bıraktı. Adettendir, biz de söyleyelim. Bu yeni yıl
öncekilerden daha güzel olsun. Mutluluğunuz, huzurunuz artsın. Adettendir dedik
ama bu yazımızda adet haline gelmiş ancak yanlış kullanılan sözlere yer
vereceğiz. Yanlış bir kullanımı sürdürmenin anlamı yok. Haydi, birlikte
bakalım.
“Saatler
olsun”: Berberde, kuaförde tıraş sonrası söylenen bir iyi dilek temennisi.
Ancak saatler olsun demekle saç sakal tıraşı olmanın bir ilgisi yok. Doğrusu; sağlık
ve sıhhat bulun anlamına gelen “sıhhatler
olsun”.
“Güzele
bakmak sevaptır”: Güzellik kavramı kişiye göre değişen öznel bir kavram.
Herkesin farklı farklı güzellik tanımı varken, niye hepsi birden sevap olsun
ki? Bazı durumlara meşruiyet kazandırmak için uydurulmuş bir cümle. Doğru
kullanımı; “güzel bakmak sevaptır”.
Burada bakış açısına dikkat çekilmiştir. Bir şeyin güzel yönlerine dikkat
çekilirse güzelliklerin fark edilmesi de kolaylaşır.
“Aptala malum
olurmuş” sözü de sık kullanılır. Herhangi bir konuda tahmini ortaya çıkan
kişiye söyleniyor. Aslında bir harf işi değiştiriyor. Abdal kelimesi derviş,
bilge anlamında iken, aptal kelimesi alık, anlama sorunu bulunan anlamına
geliyor. “Abdala malum olurmuş”
sözün doğrusu tabiki.
“Eşek
hoşaftan ne anlar” bir konuda ilginin olmamasının normal olduğunu ifade etmek
için kullanılıyor. Doğrusu ise; “eşek
hoş laftan ne anlar” olacak.
“Su uyur
düşman uyumaz”. Su değil “sü” olacak. Sü kelimesinin anlamı Türk Dil Kurumu
Büyük Türkçe Sözlük’te, asker ve ordu olarak geçiyor. Anlamlı olması için bu
sözün doğrusu: “Sü uyur düşman uyumaz”
olarak bilinmelidir.
“Su küçüğün
söz büyüğün”. Misafirlikte sıkça dile getirilir. Özellikle su ikram edilirken.
Diğer sözler gibi muhtemelen zaman içinde anlam kayması olmuş. Çoğu zaman da
merak edilir, su niye küçüğün, atalarımız niye böyle söylemiş diye. Su değil
sus aslında özü. “Sus küçüğün su büyüğün”.
Bu sözleri
çoğaltabiliriz anacak yılın ilk günü çok uzatmayalım. Haftaya tekrar bu köşede güzel
konularla buluşabilmek temennileriyle sağlıklı, huzurlu ve mutlu kalın,
hoşcakalın.
www.mesutkoc.com
.